احتمالاً شمایی که الان دارید این مقاله را می‌خوانید، ساعت‌ها و روزها در مورد روش‌های مختلف پولدار شدن و چگونگی راه اندازی یک کسب و کار پر درآمد فکر کرده‌اید. بعد هم به این نتیجه رسیده‌اید، که راه اندازی کسب و کار اینترنتی می‌تواند بهترین گزینه باشد! خب تا حدودی به نتایج خوبی رسیده‌اید. اتفاقاً ما هم در این مقاله قصد داریم، تا شما را برای راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی موفق راهنمایی کنیم و مراحل آن را قدم به قدم با شما مرور کنیم.
راه اندازی کسب و کار اینترنتی موفق چگونه است؟
برای داشتن یک کسب و کار اینترنتی موفق، لزوماً نباید دیجی‌کالا باشیم! بسیاری از کسب و کارهای آنلاین دیگری هم هستند، که شاید به اندازۀ دیجی کالا، شناخته شده نباشند؛ اما سودآوری بالایی دارند و در حوزۀ کاری خودشان بسیار خوب عمل می‌کنند.
برای مثال، فروشگاه آس بوتیک را در نظر بگیرید. این فروشگاه ابتدا یک کسب و کار کوچک در شهر انزلی بود، بعد از مدتی صاحب فروشگاه به فکر افتاد تا کسب و کار خود را از طریق اینترنت گسترده‌تر کند؛ به این ترتیب صفحۀ اینستاگرامی فروشگاه آس بوتیک را ایجاد کرد. پس از مدتی، با اعتمادی که آس‌بوتیک از مشتریان خود به دست آورده بود، توانست کسب و کار خود را بزرگتر کند. حالا مشتریان فروشگاه آس بوتیک فقط به کسانی که از جلوی مغازه رد می‌شوند محدود نمی‌شود؛ بلکه مشتریان این فروشگاه از تمام نقاط کشور می‌توانند باشند. از طریق همین کسب و کار اینترنتی، روز به روز بر تعداد مشتریان آس بوتیک اضافه می‌شود، درآمد آن افزایش پیدا می‌کند و ممکن است تا چند وقت دیگر شعبه‌های دیگر آن هم افتتاح شوند.
پس خیلی فرقی نمی‌کند که شما صاحب یک ایدۀ جدید و استارتاپی باشید، کسب و کار کوچک یا خانگی خود را داشته باشید و یا حتی خدماتی مثل تعمیرات یخچال ارائه دهید؛ در هر صورت با آوردن کسب‌وکارتان به دنیای وسیع اینترنت می‌توانید آن را توسعه دهید و کسب و کار آنلاین خودتان را داشته باشید (البته به شرطی که راه و چاه آن را بدانید).
مراحل راه اندازی یک کسب و کار اینترنتی
سوالی که خیلی از افراد، از ما می‌پرسند این است که برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی از کجا باید شروع کنم؟ همانطور که در ابتدای مقاله هم اشاره کردیم، این کار هم مانند کارهای دیگر اصول و مراحل خاص خودش را دارد. با دانستن این مراحل، تصمیمات بهتری می‌توانیم بگیریم. در این بخش با 6 قدم برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی آشنا می‌شویم. همین حالا، یک قلم و کاغذ بیاورید و همۀ مراحل را یادداشت کنید تا جلوی چشم‌تان باشد.
قدم اول: قبل از راه اندازی کسب و کار، خودتان را بشناسید
فرض کنید شما فردی ریسک‌پذیر و خلاق باشید و بخواهید در یک شرکت به‌عنوان حسابدار، کارهای روتین روزانه را انجام دهید. یا مثلا به هنر علاقه داشته باشید و الان در یک شرکت فنی مشغول به کار باشید. چه اتفاقی می‌افتد؟ احتمالا، بعد از مدتی دچار خستگی و بی‌انگیزگی می‌شوید.
بیایید در همین قدم اول با خودمان روراست باشیم و ببینیم آیا کاری که می‌خواهیم شروع کنیم همانی است که همیشه دلمان می‌خواسته؟ منظورم این است که صرفاً هدفمان را پول درآوردن نبینیم. سعی کنیم کاری را شروع کنیم که با روحیات و علاقه‌های شخصی ما سازگار باشد. علاقه موتور محرک ما برای ادامۀ مسیر است. اگر به کاری که می‌کنیم علاقه نداشته باشیم، بعد از مدتی ممکن است با وجود درامد خوب، دیگر دل و دماغ کار کردن را نداشته باشیم.
پس بهتر است که قبل از شروع کار، علایق و سلیقه‌های شخصی خودتان را بسنجید و بعد از اینکه خودتان را شناختید، تصمیم بگیرید که کار کردن در کدام زمینه برای شما بهتر است. راه اندازی یک صفحۀ هنری یا یک فروشگاه اینترنتی با کلی محصول مختلف یا وبلاگ تخصصی؟
اگر هنوز تصمیمی دربارۀ کسب‌وکارتان نگرفته‌اید، پیشنهاد می‌کنم این سوالات را از خودتان بپرسید تا به نتایج بهتری برسید:
- من چه مهارت‌هایی دارم؟
- چه چیزی در من باعث ایجاد شور و اشتیاق می‌شود؟
- در چه زمینه‌ای تخصص دارم؟
- چقدر حاضرم خرج کنم؟ (با توجه به اینکه خیلی از بیزنس‌ها هم هستند که شکست می‌خورند)
- چقدر سرمایه لازم دارم؟
- سبک زندگی من به چه شکلی هست؟
- چه اولویت‌ها و ارزش‌هایی در زندگی دارم؟
- اصلاً آمادگی شروع کار جدید را دارم؟
نکته: هنگام پاسخ دادن به سوالات، با خودتان صادق باشید!
قدم دوم: ایده کسب و کار اینترنتی خود را پیدا کنید
اگر کسب و کار خودتان را دارید و می‌خواهید آن را از طریق اینترنت گسترش دهید که هیچ؛ می‌توانید وارد مرحلۀ بعدی (قدم سوم) شوید. اما اگر هنوز ایده‌ای برای شروع کسب و کار اینترنتی ندارید، خیلی خوب به این بخش توجه کنید.
ایده‌ها از کجا می‌آیند؟
اطراف ما، پر از ایده‌ها و الهامات مختلفی است، که می‌تواند زندگی ما را متحول کند. اما متاسفانه، بیشتر ما آن‌ها را نمی‌بینیم. بهترین ایده‌ها از نیازهای سادۀ ما می‌آیند. می‌پرسید چطور؟ بگذارید با یک داستان مختصر آن را توضیح دهم.
همۀ ما فروشگاه اینترنتی دیجی کالا را می‌شناسیم و شاید بارها از آن خرید کرده‌ایم. اما ایدۀ ساخت چنین فروشگاهی از کجا پیدا شد؟
داستان شکل‌گیری دیجی کالا در سال 1383، با دو برادر به نام‌های سعید و حمید محمدی آغاز می‌شود. این دو برادر علاقه بسیار زیادی به عکاسی داشتند؛ برای همین تصمیم گرفتند یک دوربین دیجیتال بخرند. آن‌ها به اطلاعاتی، در این زمینه نیاز داشتند. بنابراین به جستجو در منابع و سایت‌های فارسی پرداختند. اما بعد از آنکه به کل از پیدا کردن مطلب فارسی خوب در این زمینه ناامید شدند، به سراغ سایت‌های معتبر خارجی رفتند. به این ترتیب توانستند دوربین مورد نظر خود را انتخاب کنند. حالا تنها کاری که باید می‌کردند این بود، که به خیابان جمهوری بروند و این دوربین را به صورت حضوری بخرند.
آن‌ها دوربین را خریدند. اما بعد از مدتی، متوجه یک موضوع ناخوشایند شدند... دوربینی که خریده بودند، اشکال داشت و تصاویر ثبت‌شده با نمونه عکس‌هایی که در اینترنت دیده بودند تفاوت داشت. بالاخره بعد از پرس و جو، فهمیدند که مشکل به لنز دوربین مربوط می‌شود. لنز روی دوربین، دست‌دوم و تعمیرشده بود!
درست در همین‌جا بود که ایدۀ ساخت یک فروشگاه اینترنتی مورد اعتماد، همراه با اطلاعات دقیق و کاربردی به ذهن آن‌ها رسید.
پس نتیجه می‌گیریم: برخلاف تصور عموم مردم، ایده‌های تجاری از مغز افراد نابغه بیرون نمی‌آید، بلکه این ایده‌ها ناشی از توجه آن‌ها به مشکلات زندگی است. به عبارتی، باید به دنبال مشکلات بگردیم تا بتوانیم زندگی مردم را بهتر بکنیم و آن‌ها هم حاضر شوند، بابت آن به ما پول بدهند.
قدم سوم: پیش از راه اندازی کسب و کار اینترنتی تحقیقات بازار را انجام دهید
بعضی‌ها فکر می‌کنند همین که ایده را پیدا کردند کار تمام است و می‌توانند خیلی زود آن را عملی کنند. اما شتاب‌زده عمل کردن هیچ‌وقت خوب نیست! شما باید قبل از هر اقدامی راجع به بازاری که انتخاب کرده‌اید تحقیق کنید. مثلاً اگر بازار انتخابی شما در زمینۀ طلاوجواهر است، باید اول با بررسی و تحقیق مطمئن شوید که بازار طلا و جواهر شانس موفقیت در بستر اینترنت را دارد یا نه. می‌پرسید چطور؟ ما بهترین راه را به شما نشان می‌دهیم:
یکی از راحت‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای انجام تحقیقات بازار (خصوصاً برای راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی)، استفاده از ابزار تحقیق کلمات کلیدی KWFinder است و keyword planner است. اما چطور کار می‌کنند؟
این ابزارها به شما کمک می‌کند، تا بفهمید مردم چقدر در مورد کلمات کلیدی نزدیک به کسب‌وکار شما در اینترنت جستجو کرده‌اند. بله! شما می‌توانید با استفاده از این ابزار آماری را بر اساس تعداد جستجوی ماهیانه و نمودار جستجوی سالیانه به‌دست آورید. سپس با کمی مقایسه و بررسی متوجه می‌شوید که ایدۀ کسب و کار شما در اینترنت موفق خواهد شد یا نه.
البته در کنار تحقیق کلمات کلیدی، می‌توانید مستقیماً با بعضی از افراد، که فکر می‌کنید ایدۀ شما به‌دردشان می‌خورد، صحبت کنید و مشورت بگیرید. با این کار نظرات آن‌ها را می‌شنوید و شاید به نکات مهمی هم پی ببرید. برای مثال فرض کنید که قصد دارید یک اتوماسیون برای مدیریت هتل طراحی کنید. برای اینکه بدانید، هتل‌ها بیشتر به چه چیزهایی در یک اتوماسیون نیاز دارند چه کار می‌کنید؟ پیشنهاد من این است، که ملاقاتی را با مدیران فنی هتل‌ها ترتیب دهید و راجع به مشکلات، انتظارات و نظرات آن‌ها درباره نرم‌افزار یا اتوماسیون صحبت کنید. این کار شما را برای طراحی یک اتوماسیون بهتر راهنمایی می‌کند. (البته در اینجا حتماً باید نمونه‌های رقبا را هم بررسی کنید.)
قدم چهارم: محصول را تهیه و قیمت‌گذاری کنید
بعد از اینکه تحقیقات بازاریابی خود را انجام دادید، نوبت به تهیۀ محصول و تعیین قیمت برای آن می‌رسد. البته اجازه دهید مساله‌ای را همین‌جا برایتان روشن کنم. منظور ما از محصول صرفاً یک کالای فیزیکی قابل لمس (مثل پوشاک) نیست. محصول می‌تواند خدماتی باشد که در وبسایت خود به مشتری ارائه می‌کنید. مثل یک سرویس قالیشویی آنلاین.
قیمت گذاری روی محصول، استراتژی‌های مختلفی دارد که با توجه به شرایط بازار، قیمت رقبا و ارزشی که محصول‌تان از یک روش مناسب استفاده می‌کنید. مثلاً اگر تازه‌کار هستید و می‌خواهید در بازار نفوذ کنید، بهتر است ابتدا با قیمتی کمتر از حد معمول بازار شروع کنید. چرا؟ چون با این کار می‌توانید مشتریان جدید را جذب کنید. بعد از مدتی که مشتریان خود را جذب کردید، می‌توانید استراتژی قیمت‌گذاری خود را تغییر دهید. فقط این نکته را فراموش نکنید: در شروع کار مهمترین چیزی که باید به‌دست آورید، اعتماد مشتریان است.
بعد از اینکه لیست محصولات خود را تهیه کردید و قیمت خوبی برای آن‌ها در نظر گرفتید، می‌توانید وارد مرحلۀ بعدی شوید.
قدم پنجم: برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی، رسانۀ خود را انتخاب کنید.
فرض کنید، یک محصول عالی دارید، اما هیچ فروشگاهی برای عرضه ندارید؛ چطور می‌خواهید محصول‌تان را معرفی کنید؟ رسانه مانند فروشگاه برای عرضه محصول است. رسانه جایی است، که می‌توانید در آن محصول‌تان را به نمایش بگذارید، با مشتری ارتباط برقرار کنید، اطلاع‌رسانی انجام دهید و در نهایت محصول خود را به مشتری بفروشید.
برای راه‌اندازی یک کسب و کار اینترنتی در ایران، چهار رسانه نسبت به بقیه اهمیت بیشتری دارد؛ چون مخاطبان بیشتری را به خود جذب کرده‌اند و بیشتر بین مردم جا افتاده‌اند. این چهار رسانه عبارتند از: اینستاگرام، فروشگاه اینترنتی، سایت و پیام‌رسان‌ها. حالا بیایید با این رسانه‌ها بیشتر آشنا شویم و مزایا و معایب هر کدام را بدانیم.
-
کسب درآمد با کمک اینستاگرام
اینستاگرام یک رسانۀ بسیار قدرتمند و پرکاربرد برای کسب درآمد اینترنتی در ایران است. مثلاً اگر می‌خواهید بدون سرمایه، خرده فروشی پوشاک داشته باشید، فروش از طریق اینستاگرام یک انتخاب بسیار هوشمندانه است. البته فعالیت اینستاگرامی فقط در عکس گذاشتن و نوشتن کپشن و هشتگ زدن خلاصه نمی‌شود.
- کسب درآمد آنلاین با استفاده از سایت و فروشگاه اینترنتی
آیا می‌دانستید که با داشتن فروشگاه اینترنتی حتی وقتی خواب هستید هم می‌توانید پول درآورید؟ فروشگاه اینترنتی مانند یک مغازۀ بدون تعطیلی است و در 24 ساعت شبانه روز باز است. در اینستاگرام یا پیام‌رسان‌ها شما می‌بایست اول اطلاعاتی مثل موجود بودن، سایز، رنگ، جنس و ... را در اختیار مشتری بگذارید، به سوالات احتمالی او جواب دهید، بعد هم منتظر باشید تا مشتری هزینه را پرداخت کند و رسید آن را برای شما بفرستد. اما در فروشگاه اینترنتی نیازی به انجام این کارها نیست. شما فقط یک بار اطلاعات را در سایت وارد می‌کنید، مشتری بر اساس آن‌ها انتخاب خود را انجام می‌دهد و هزینه را آنلاین پرداخت می‌کند. می‌بینید؟ داشتن یک فروشگاه اینترنتی کار شما را خیلی ساده‌تر می‌کند و علاوه بر این، امنیت بیشتری هم دارد!
داشتن یک وبسایت یا فروشگاه اینترنتی امکانات زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد. مثلاً می‌توانید:
- هر تعداد محصول که بخواهید وارد سایت کنید.
- محصولات خود را دسته‌بندی کنید.
- روی هر محصولی که بخواهید کوپن تخفیف اعمال کنید.
- اطلاعات کاربران را از طریق ثبت‌نام در اختیار داشته باشید.
- روش‌های مختلفی برای ارسال سفارش در نظر بگیرید.
- درگاه‌های مختلفی برای پرداخت قرار دهید.
- هر تعداد صفحه که بخواهید تعریف کنید. (مثلاً صفحات راهنما، انواع روش‌های ارسال و ثبت شکایات)
- در سایت‌تان تولید محتوا کنید و از طریق محتوا مخاطبان را به فروشگاه جذب کنید.
- سامانه پیامکی به فروشگاه‌تان متصل کنید.
و... خیلی امکانات دیگر!
حالا با توجه به این توضیحات فکر می‌کنید بهترین رسانه برای شما کدام است؟
پیشنهاد ما استفاده از تمامی رسانه‌ها، در کنار هم و به‌صورت بهینه است. چرا؟
فرض کنید کسب‌وکار خود را در اینستاگرام یا پیامرسان دیگری گسترش داده‌اید و به سودآوری خوبی هم رسیده‌اید. درست در همین‌جا اتفاق ناگواری رخ می‌دهد... ناگهان رسانۀ شما فیلتر می‌شود، هک می‌شود و یا هر اتفاق دردناک دیگری که تصور کنید؛ اگر شما رسانۀ دیگری هم داشته باشید که هیچ، می‌توانید خیلی سریع رسانه دوم خود را جایگزین کنید؛ به این ترتیب چیز زیادی از دست نمی‌دهید. اما اگر رسانۀ شما محدود به اینستاگرام یا تلگرام یا شبکه‌های مشابه دیگر باشد، کم‌کم باید با کسب‌وکار اینترنتی‌تان خداحافظی کنید، یا راهی طولانی را طی کنید، تا دوباره به همان نقطه‌ای که بودید، برسید!
علاوه بر این استفاده کردن رسانه های مختلف در کنار هم، باعث می‌شود که بیشتر دیده شوید و کسب و کارتان را بهتر مدیریت کنید. مثلاً می‌توانید محصولات خود را در اینستاگرام تبلیغ کنید و بعد با قرار دادن لینک فروشگاه اینترنتی امکان یک خرید راحت و امن را برای کاربران فراهم کنید.
قدم ششم: بعد از راه‌اندازی کسب و کار، بازاریابی اینترنتی را شروع کنید
بعد از طی کردن قدم‌های قبلی و ساخت یک فروشگاه اینترنتی یا هر کسب و کار اینترنتی دیگر، تازه کار شما شروع می‌شود. احتمالاً خودتان هم می‌دانید که فروش محصولات و رسیدن به یک سود مطلوب، بدون حرف زدن دربارۀ آن‌ها و ترویج و تبلیغ آن‌ها شدنی نیست. اینجاست که بازاریابی اینترنتی وارد عمل می‌شود و به شما کمک می‌کند تا رسانۀ خود را تبلیغ کنید و بتوانید محصولات بیشتری را بفروشید.
